OSMANLI 18.YÜZYIL LİTÜRJİK GÜMÜŞ TAS

18.Yüzyıl. Osmanlı, Balkanlar. 1777 tarihli. Ustası “Giakos”, sahibi “Giannhs Karakostas”. Repoussé (kabartma), grave (kazıma), kalemişi ve dövme tekniği ile üst seviye işçilik kalitesinde imal edilmiş. Omphalos’unda kafası 360° haraket eden Tanrıça Artemis’in kutsal hayvanı “Kyreneia Geyiği / Kyrenitis” figürü yer almakta, etrafını Yunanca ve Slavca karışık “ΤΟΎΤΙ ΚΟΥΠΑ ΕΝΕ ΤΟΥ ΓΙΑΝΗ ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΟΣΤΑ ΓΙΑΚΟΣ ΤΗΝ ΕΧ ΣΤΟΡΗΜΕΝΙ 1777+” / “Bu kupa GIANNHS KARAKOSTAS'a (Siyah Kostas) aittir, GIAKOS bunu -1777 yarattı" şeklinde 2 farklı dialekte ve mix yazıma sahip anlaşılması zor bir metin çevrelemekte. Bordürün dışı “Seraphim” melekleri ile zenginleştirilmiş Bizans İmparatorluğu’nun simgesi çift başlı kartal figürü ve farklı hayvan tasvirleri tatbik edilmiş stilize madalyonlar ile çevrili.

“Agios Konstantinos / Aziz Konstantin”e hürmeten, muhtemelen “Ioannina / Yanya”lı bir usta tarafından yapılmış. Fevkalade kondisyonda. Emsalleri müze koleksiyonlarında yer alan yüksek kıymette ele geçmez koleksiyonluk eserdir.

Referans: Sadberk Hanım Müzesi (Parıldayan Hatıralar) Brigitte Pitarakis, Christos Merantzas

Çap: 12.5 cm.
Ağırlık: 186 gr.

“Omphalos’un da geyik figürü bulunan benzer bir tas İstanbul Sadberk Hanım Müzesi’nde envanter 15698-M.1252. sıra no ile sergilenmekte ve SHM Parıldayan Hatıralar Kitabı’nda sayfa 64’te 33 no’lu eser olarak yer almaktadır. Çift başlı kartal motifinin kullanıldığı bu ekoldeki nadir bir gümüş eserde Yunanistan’ın başkenti Atina’da bulunan Benaki Müzesi’nde diğer iki örnekte İstanbul Sadberk Hanım Müzesi Koleksiyonu’nda 15717-M.1271 ve 1572-M.1266 envanter sıra no ile bulunmaktadır. Bu ekol eserlerden günümüzde birçok örnek Türkiye dışındaki manastır hazinelerinde muhafaza edilmektedir. Sina Yarımadası, Azize Aikaterina Manastırı, Patmos Adası ve Aynaroz Dağı’ndaki hazineler buna örnektir. Ayrıca 1923’te Lausanne’da imzalanan Nüfus Mübadelesi Anlaşması sonrasında bir grup eserde Yunanistan’a taşınmış ve çoğu Atina’daki Bizans ve Benaki müzeleri arasında dağılmıştır.”