VEZİR AHMED REŞAD PAŞA İÇİN YAPILMIŞ MURASSA “DERSAÂDET” MÜZİKLİ OTURTMA SAAT

19.Yüzyıl. Osmanlı. Dersaâdet (Haliç) imalatı. Saray ustaları tarafından “Vezir Ahmed Reşad Paşa” için özel olarak yapılmış. Sultan II.Abdülhamid Han tuğralı, Hicri 1317 tarihli. Marşlı (müzikli) tipte kubbeli oturtma konsol saat. Her saat başı farklı "Osmanlı Mûsikisi" çalmakta. Arkasında Eski Türkçe ile kurulması ve çaldığı Osmanlı Marş ve şarkılar hakkında izahat yer almakta. Sultani özelliklerde ve heybetli ebatlarda "Barok" üslubunda tasarlanmış ve dekore edilmiş. Murassa, elmas ve yakutlarla zenginleştirilmiş. Gümüş üzeri kobalt renk mine işçilikli, altın bezemeli. Kadranı "Eski Türkçe (Osmanlıca)" rakamlı. Kasası bağa (kaplumbağa kabuğu) kaplama, altın vermey bronz işçilikli. Madalyonu istifli hat ile “Ahmet Reşad, Dersaâdet Mamulatı Hicri 1317” ibareli. Ay-Yıldız formlu kadran tacı “Sultan II.Abdülhamid Han (El Gazi)” tuğralı ve “Duâ-yı Sultân, Sebeb-i gufrân” ibareli. Kadran kitabesinde “Hilkat-ı isti’dâta göre çalışıp Mîmâr olanları gör, Kudreti zil sefâlete kapdırup Mahkûm olanları gör” yazmakta. Arka kapağında Sultan II.Abdülhamid Han tuğralı “Arma-i Osmanî” (Osmanlı İmparatorluk Arması) ve “İş bu saat Dersaâdet’te imal olmuştur, Makinası gayet kuvvetli doğru gider, Haftada bir defa kurulur, Müzikâsı on iki saatte bir kurulur, Her saat başında bir hava çalar, Hamidiye Marşı, Bülbül Peşrevi, On kıt’a Osmanlı Şarkısına hâvîdir” izahati mevcut. Haliyle, bakım gerekiyor. Dersaâdet (Haliç) yapımı bu tip saatler “Topkapı Sarayı (1 adet Yıldız Sarayı’ndan intikal)”, “Dolmabahçe Sarayı (2 adet)”, “Beylerbeyi Sarayı (1 adet)” ve özel koleksiyonlardaki 1-2 örnek ile sınırlıdır. Tıpkı benzerleri “Saray Koleksiyonları”nda yer alan, Vezir Ahmed Reşad Paşa için yapılması sebebiyle tarihi önem ve kıymete sahip ele geçmez müzelik şaheserdir.

Provenans: Sultan II.Abdülhamid Han’ın Maliye Nazırı Vezir Ahmed Reşad Paşa Koleksiyonu

Ölçüler: 84 x 52 x 48 cm.

Vezir ve Nazır Ahmed Reşad Paşa 1848-1927 yılları arasında yaşamış, Sultan II.Abdülhamit Han devrinin en seçkin ve önemli devlet adamlarındandır. Şahsına vezirlik rütbesi ile devrin en büyük takdir beratı olan “Menşur’u Ali” verilmiştir. 1898-1904 yılları arası “Maliye Nazırlığı” görevinde bulunmuş vezirlerdendir. Mimar Mehmet Efendi’ye inşası 14 yıl süren meşhur “Ahmed Reşad Paşa Köşkü”nü yaptırmıştır. Köşkün açılışında resmi bir kabul töreni düzenlenmiş, törende devrin mülki, askeri ve sivil devlet erkânının hemen hepsi hazır bulunmuşlardır. Bu tören uzun yıllar konulmuş, köşkte yapılan bu görkemli törenler zaman içinde tarihi konağın önemini kat kat arttırmıştır. Vezir Ahmed Reşad Paşa Maliye Nazırı iken ölen kızı Suad Hanım adına Erenköy’de bir cami yaptırmış, bu camiye nispetle o semtin adı da Suadiye kalmıştır. Ahmed Reşad Paşa, Ayşe Kulin'in Veda romanında önemli bir rol oynar.