KOLEKSİYONLUK ESERLER MÜZAYEDESİ | 02

Kallavi ebatlarda geniş ve çukur formlu eserin merkezinde altın ile çekilmiş “Sultan” tuğrası bulunmaktadır. Tuğranın etrafında yoğun altın yaldız bezemelerle zenginleştirilmiş üst düzey fırça kalitesinde çalışılmış stilize çiçek buketlerinden oluşan bir çelenk işli. Benzer örnekleri müze koleksiyonlarında olan ele geçmez koleksiyonluk şaheserdir.

Çap: 33.5 cm.

Dairesel dipli, şişkin gövdeli, geniş ve kısa boyunlu ve kapaklı olarak tasarlanmış vazonun tüm yüzeyi pembe renk zemin üzerine yoğun altın yaldız bezemelerle zenginleştirilmiş. Stilize floral motifler işli üç adet madalyonun içerisinde üst düzey fırça kalitesinde resmedilmiş İstanbul görünümleri bulunmakta. Benzer örnekleri müze koleksiyonlarında olan ele geçmez koleksiyonluk şaheserdir.

Yükseklik: 48 cm.

Geleneksel kıyafetleri içinde oturur vaziyette tasvir edilmiş Sultan ve Hanım Sultan figürünün yüzleri, anatomik detayları ve giysileri son derece ayrıntılı şekilde ve hayret verici üst düzey sanat kalitesi ile yapılmıştır. Her iki figür cam fanus içinde olup, üçayaklı, yuvarlak tablalı maun kaideleri üzerine sabitlenmiştir. Sanat değeri yüksek, ele geçmez gerçek koleksiyonluk eserlerdir.

Yükseklik: 26cm. Kaide çapı: 21,5cm.

Osmanlı İmparatorluğu Donanma Komutanı’nı fevkalade şekilde betimleyen sanatçı eserde oyma ve kazıma teknikleri kullanmış ve tüm detayları aslına uygun olarak çalışmıştır. Fevkalade dönem kondisyonuna sahip eser yeşil, sarı, kırmızı ve beyaz renkler ile zenginleştirilmiştir. Alt kısmı kaideli olup türünün boyut ve görsellik olarak son derece önemli bir örneğidir.

Özel yapılmış meşin, altın yaldız cetvelli, içi kadife kaplı muhafazasının içinde. Çift bronz lüle ile üç parçadan müteşekkil çubuğa sahip takım. Her iki lülede grave/kazıma tekniği ile “Derviş İsmail” ibareli. Çubuklar çok zarif oyma sanatı işlemeler ve gümüş tel sarma ile bezeli. Yüksek kondisyonda, muhafazası ile birlikte tam takım olarak nadir görülen eser gerçek bir koleksiyon parçasıdır.

Muhafaza ölçüleri: 12 x 40 cm. Çubuk uzunluk: 78 cm.

Osmanlı dönemi alemleri çeşitli semboller dışında değişik kaligrafilerde yazılar ve kimi zamanda bunlara eklenen işaret ve figürlerin yer aldığı simgesel objeler olarak kullanılmıştır. Tarikat yapısının teorik ve felsefi boyutunun izdüşümüdür. Tekke yapılanmasında alem Rabbin tanınmasına vesile olan ve insanları “Marifetullah”a ulaştıran unsur olarak kabul edilir. Fevkalade kondisyonda, kaidesi ile birlikte koleksiyonluk bir örnektir.

Yükseklik: 51.5 cm.

Eserin yuvarlak geniş çaplı kaidesi çan şeklinde olup, yayvan dipli ve aşağıdan yukarıya doğru daralan iç bükey konik gövdelidir. Türk Maden Sanatı’nın önemli örneklerinden olan şamdanlar soyut olan tanrının somut olarak ifade şekli ile bilginin açığa çıkışını ve manevi aydınlanmayı sembolize eder, hem tanrının nuru olan kutsal ışığı yaymakta, hem de sahipleri için güç ve statü göstergesi olmaktadırlar. Berât niteliğine sahip, havan tipi, fevkalade kondisyonda müzelik eserdir.

Provenans: KOCABAŞ Koleksiyonu

Merkezinde “Sikke-i Şerife” içinde celi sülüs müsenna hat (aynalı yazı) ile tatbik edilmiş “Muhammed” lafzı yer almaktadır. En güzel örneklerine Sultan III.Murad Han döneminde rastladığımız, ahşap ve hat sanatının harmanlanarak birlikte yorumlandığı eserin tüm vücudu ve çerçevesi müsenna düz ve kanatlı rûmî kollar ile tezyin edilmiş, alt ve üst etekler ise iri tepelik rûmîlerle neticelendirilerek sıvama altın ile yaldızlanmıştır. Eserin tasarımsal bütününü oluşturan Rumi Üslubu döneminde Topkapı Sarayı Nakışhânesi’nde, Osmanlı bezeme sanatlarının iki ayrı üslûbunu temsil eden Bölük-i Acemân ve Bölük-i Rûmiyân adlı iki ayrı sanatkâr topluluğuna dayanmaktadır. Söz konusu bezeme üslûbuna verilen rûmî adı, vaktiyle Saray Nakışhânesi’ndeki Rûmiyân Bölüğü’nün icra ettiği işleri ifade etmek için kullanılmıştır. Ahşap işçiliğinin üslup ve teknik açıdan en güzel ve görkemli örnekleri bu eserde olduğu gibi 16. ve 17.Yüzyıl eserlerde görülmektedir. Eseri ahşap işçiliği olarak incelediğimizde, erken devir en güzel örneklerini minberlerde gördüğümüz ahşap malzemenin üzerine çizilen motiflerin aralarının boşaltılmasıyla yapılan teknik olan ajur işçiliğinin, kesme (dekupe) oymacılığı sanatı ile eserde hayata geçtiğini görmekteyiz. Eserde, ön plana çıkan ana tema Sikke-i Şerife içinde yer alan müsenna hattı ile uygulanmış “Muhammed” lafzıdır. Türk Hat Sanatına resimsel bir yaklaşım olan müsennâ /aynalı yazıda Türk hattatlarının muazzam eserler meydana getirdikleri ve âdeta yazı ile resim ve grafik sanatını birleştirdikleri görülür. Anadolu’da Selçuklular ile gelişip kendine özgü karakteristik bir niteliğe ulaşmış olan ahşap sanatı, Osmanlıda zengin örneklerle yaygınlaşarak kullanılmış ve bu eserde olduğu gibi en üst seviyeye çıkarak “göze hitap eden güzellik, ruha hitap eden derinlik” kavramına layık zirve sanat eseri olarak karşımıza çıkmıştır. Doğaya karşı zayıf düşen ahşap eserlerin çoğu ne yazık ki günümüze kadar ulaşamamıştır, eser bu sebeple ayrıca önem ve kıymet arz etmektedir. Benzer örnekleri Bursa Ulu Camii, Birgi Ulu Camii ve Eminönü Yeni Camii minberlerinde bulunan tacın şüphesiz görsel ve tasarımsal olarak en yakın örneği bu eserle aynı dönemde yapılan, aynı üslup (rumi) ve istife(müsenna) sahip Ayasofya Müzesi’ndeki minber tacıdır. Erken devir Osmanlı Ahşap Sanatı’nın üslup ve kompozisyon açısından bir tasarım harikası olarak imal edilmiş, dönem kondisyonunda ve fevkalade nadirlikte, ele geçmez müzelik örneğidir.

Provenans: Hüseyin KOCABAŞ Koleksiyonu

Müstesna eser orijinal deri kını ile birlikte. Yeniçeri Ocağı’nın kuruluşundaki rolü dolayısıyla Osmanlı İmparatorluğu tarihi boyunca nüfuzunu koruyan Bektaşîlik’e ait son derece nadir koleksiyonluk eserdir.

Uzunluk: 34 cm.

Yanları hilalli kubbeler ile zenginleştirilmiş ve şahnişli olarak ahşaptan imal edilmiş. Tüm yüzeyi sedef kullanılarak Mühr-ü Süleyman motifleri ile dekorlu. Fevkalade kondisyonda, son derece görsel ve estetik, nadir tesadüf edilen koleksiyonluk eserdir.

Ölçüler: 80 x 28 cm.

Tüm yüzeyler yoğun altın yaldız ve çok renk tempura ile stilize bitkisel tezyinatlı, iri rozet çiçekleri ve girlandlar ile tezyin edilmiştir. Topkapı Sarayı’nın hemen her köşesinde tüm ihtişamıyla göze çarpan Edirnekari Sanatı’nın zarif ve koleksiyonluk bir örneğidir.

Yükseklik: 87 cm.

Pontus stilindeki eser yeşil renk tempera boya ve yoğun altın yaldız ile bezenmiştir. İri akantüs yapraklarından oluşan beş taksimatlı ana çerçeve ayçiçeği ve gül motifleriyle dekore edilmiştir. İşçiliği ve formu itibariyle dikkat çekicidir. Zengin görselliğe sahip tasarım harikası, koleksiyonluk eserdir.

Harika patineye sahip. Alt tablası yayvan ve geniş, gövdesi uzun ve boğumlu, mumluk kısmı mükemmel stilize işçiliğe ve görselliğe sahip. Osmanlı Tekke Sanatı’nın nadir tesadüf edilen koleksiyonluk bir örneğidir.

Yükseklik: 38.5 cm.

Uzunluk: 9 cm.

Tütünlük olarak iri şişkin gövdesi yüksek platformlu olarak tasarlanılarak imal edilmiş. Kırmızı lüleci çamurundan mamul eserin parlak sırlı zemini stilize Tophane işlerinde sık görülen üslupta dekorlu olup altın yaldız bezemelidir. Gövdedeki rozetler üzerinde altın yaldız usta damgası ve Padişah tuğrası motifleri yer almaktadır. Karakteristik özelliklere sahip koleksiyonluk bir örnektir.

Yükseklik: 13.5 cm.

Ölçüler: 5 x 10 cm.

Tabak çapı: 8 cm.

Osmanlının yüksek zevkini gözler önüne seren vermeyli eserin tüm yüzeyi savat, kazıma/grave ve kalemişi tekniği ile son derece estetik ve zarif tezyinatlıdır. Türk Maden Sanatı’nın son derece nadir ele geçen koleksiyonluk bir örneğidir.

Ölçüler: 4 x 13 cm.

Armada güneş halifeliği, ay padişahlığı, silahlar devlet gücünü, çiçekler sevgi ve muhabbeti, terazi adaleti, kitap hukuku ve Allahın kanunlarına bağlılığı en alttaki yuvarlak şekiller başarılı kişilere verilen devlet nişanlarını ifade eder. En üstteki yuvarlak içindeki tuğra devrin padişahının tuğrasıdır. Fevkalade kondisyonda koleksiyonluk eserdir.

Ölçüler: 7.5 x 6 cm.

Boyun kısmı iki yandan halka kulpa sahip. Yuvarlak halka tabanlı, geniş ve şişkin gövdeli, uzun boyunlu, geniş ağızlı. Yüzeyi kabartma stilize floral dekorlu. Fevkalade kondisyonda. İşçilik ve sanatsal kalitenin en üst noktada uygulandığı son derece dekoratif bir örnektir.

Yükseklik : 38 cm.

Boyun kısmı iki yandan mitolojik hayvan figürlü kulpa sahip. Yuvarlak halka tabanlı, geniş ve şişkin gövdeli, uzun boyunlu, geniş ağızlı. Yüzeyi kabartma stilize floral dekorlu. Fevkalade kondisyonda. İşçilik ve sanatsal kalitenin en üst noktada uygulandığı son derece dekoratif bir örnektir.

Yükseklik: 32 cm.

Eser halka dipli, şişkin gövdeli, dar uzun boyunlu ve kısa imbiklidir. Tüm dış yüzeyi sır altı kobalt mavisi ile lotus ve stilize yaprak motifleri ile süslü olup, dört simetrik bölme içinde ağaç dalında kuşlar ile zenginleştirilmiştir. Eserin kulbu dalında çiçekli bir su ile gövdenin boyun geçişi ve dip kenarı ise baklava motifli bir su ile çevrilidir. Formu ve kondisyonu itibariyle türünün az rastlanır koleksiyonluk bir örneğidir.

Yükseklik 18 cm.

Koleksiyonluk ibrikler altıgen tabanlı, şişkin gövdeli, dar uzun boyunlu, kulplu ve imbiklidir. Tüm dış yüzeyleri sır altı kobalt mavisi ile lotus Çin bulutu, dalında çiçek motifleri ile desenlidir. Eserlerin kapakları da dipleri gibi altıgen olup, ebat ve işçilik itibariyle türünün az rastlanır örneklerindendir.

Yükseklik: 17 cm. (her biri)

Beyaz hamurlu, beyaz astarlı, renksiz şeffaf sırlı ve beş hazne kaideli eserler, beşi gövdede biri boyunda olmak üzere toplam altı çiçek haznelidir. Gövde ve boyun üzerleri sıratlı açık kobalt mavisi ile bahar çiçekleri ve erik ağacı tasviri ile süslüdür. Boynun üstünde yükselen ağız kısmında stilize lotus çiçeği tomurcuk halinde betimlenmiştir. Eserler çift olmaları sebebi itibariyle koleksiyonluk örneklerdir.

Yükseklik: 25 cm.