MÜZELİK & KOLEKSİYONLUK ESERLER MÜZAYEDESİ | 22

Eski adı "Kale-i Sultaniye" olan Çanakkale, 17. yüzyıl sonlarından 20. yüzyıl ilk çeyreğine kadar ilginç ve özgün formlu eserlerin üretildiği bir seramik merkezidir. Seramiklerde kaba kırmızı hamur, nadiren de bej renkli hamur kullanılmıştır. Desenler yeşil, kahverengi, kirli sarı ve şeffaf sıraltına morumsu kahverengi, turuncu, sarı, lacivert ve beyaz boyalıdır. Büyük tabakların kenarlarında kafes motifi, merkezde rozet çiçek, çukur tabaklarda ise kalyon, havan topu, cami, köşk ve kuş ile balık gibi hayvan figürleri görülür. Desenler fırça darbeleriyle yapılmış izlenimi vermektedir. 19. yüzyıl ile 20. yüzyıl başına tarihlendirilen seramik örnekleri arasında küp, testi, sürahi, ibrik,sepet formlu eşyalar, maşrapa, tabak, vazo, yazı takımı, mangal, kapağı insan veya hayvan figürlü şekerlik, gemi formlu gaz lambası, hayvan biçiminde kapları sayabiliriz. Burma kulplu, gaga ağızlı veya emzikli testilerin yanında, simit gövdeli ve at başlı testiler de ilginç örnekler olarak karşımıza çıkmaktadır. Tek renk sır olarak yeşil, sarı, kahverengi ve mor kullanılmış olup, geç örneklerde ebrulilere de rastlanılmaktadır. Tek renk sırlı olanlar, genellikle sır üstüne altın yaldız, mavi, beyaz, siyah, sarı ve kırmızı renkte stilize çiçek ve yaprak motifleri ile bezelidir. Bazı örneklerin üzerinde çiçek rozet, selvi, hilâl, arma ve çeşitli hayvan figürleri şeklinde kabartmalar görülür.

Azim Çini Fabrikası 20. yüzyılda Mehmet Çini tarafından kurulmuştur. Kospik Kalos Usta’nın çırağı olarak sanat hayatına başlayan Mehmet Çini, Hafız Mehmet Emin Efendi, Hacı Karabet ve Hacı Minasyan ustalarla birlikte Sultan Mehmet Reşad Türbesi’nin çini süslemelerinin yapımında çalışmıştır. Mehmet Çini’nin çeşitli ortaklıklarla devam ettirdiği Azim Çini, oğulları Talat ve Rıfat Çini’nin katılımı ve Hafız Mehmet Emin Efendi’nin oğlu Hakkı Çinicioğlu’nun ortaklığıyla 1977 yılına kadar üretime devam etmiştir. Bugün çok çeşitli müze ve özel koleksiyonlar da, Azim Çini atölyesine ait eserler sergilenmektedir.